شهرستان مبید یکی از شهرستانهای استان یزد در مرکز ایران است. این شهرستان با 5084 کیلومتر مربع وسعت ، یکی از شهرستان استان یزد است و به لحاظ تراکم نسبی جمعیت ، بعد از یزد قرار دارد و همچنین دومین مرکز شهری و تجاری استان یزد محسوب می شود.

تاریخچه و قدمت

شهرستان مبید روزگاری درکناردریای ساوه قرار داشته‌است که از ساوه تا حاجی آباد نمک کشیده شده بود و ساکنان آن از طریق این دریاچه رفت‌وآمد می‌کردند. با توجه به پیداشدن سکه ضرب میبد دردوره ساسانی مشخص می‌شود که میبد دراواخردوره ساسانی شهری معتبر و با اهمیت بوده‌است زیرا ازیکصدو یازده شهری که در ایران قبل از اسلام شناسایی شده ازتعداد معدودی ازآنها شرایط ضرب سکه و یا اجازه آن را داشته‌اند. (شهرهای ایران، پیکولوسکایا) دلایل متعددی را می‌توان نام برد که میبد و به ویژه نارین قلعه آن بیش ازمناطق دیگریزد، مسکون شده و اولین نقطه یکجانشینی دراین ناحیه بوده‌است.

این شهرستان در حدود 7000 سال قدمت دارد و در جمع قدیمی‌ترین شهر‌های دنیا قرار دارد. مهمترین بنای تاریخی این شهر با بیش از 7000 سال قدمت نارین قلعه می‌باشد.

کویر مبید

مخوف‌ترین کویرهای جهان در داخل لگن بزرگ و بسته فلات ایران قرار دارد.  دشت رسوبی و پر دامنه یزد، یکی از حوضه‌های شاخص جغرافیایی آن است. گستره این دشت از دامنه‌های شیرکوه در جنوب آغاز می‌شود و با شیب ملایمی تا کویر سیاه‌کوه در شمال، در مسافتی بیش از یکصد کیلومتر ادامه می‌یابد. شهر میبد در بخش میانی این دشت واقع است. به طور کلی رشته کوههایی که دور تا دور فلات مرکزی قرار دارد باعث به وجود آمدن دامنه‌های خارجی فلات، رطوبت بیشتری دارد و دامنه‌های داخلی آن خشک باشد. بنابراین کمبود نزولات جوی و آفتاب داغ آسمان صاف ایران، شرایط سختی را در حاشیه کویر به وجود می آورد.

بخش های مختلف مبید

شهرستان مبید به لحاظ تراکم نسبی جمعیت، بعد از یزد قرار دارد. میبد، بفروئیه و ندوشن از شهرهای شهرستان میبد است و دارای بخش‌های مرکزی، بفروئیه و ندوشن است. بخش مرکزی شهرستان میبد شامل شهر میبد و دهستان شهدا می‌باشد. بخش بفروئیه از شهر بفروئیه و دهستان سورک متشکل است و شهر ندوشن، دهستان ندوشن و دهستان صدرآباد در بخش ندوشن قرار دارند.

تولیدات

شهرک جهان آباد نیز از عمده‌ترین مراکز صنعتی این شهر می‌باشد و این شهرستان با تولید نیمی از کاشی وسرامیک کشور قطب این محصول محسوب می‌شود.

این شهرستان مرکز زیلوبافی و سفال دست‌ساز ایرانی و پایگاه عمده تولید کاشی و سرامیک ایران میباشد .صنایع دستی مردم این دیار زیلوبافی،سرامیک‌سازی، سفال‌سازی، کرباس‌بافی، فرش‌بافی و موتابی است که از گذشته دور در این ناحیه رواج داشته است. همه ساله زیلوهای بافت میبد و فرآورده‌های سرامیک‌سازی آن به دیگر شهرهای استان یزد و سایر نقاط ایران صادر می‌شود.

صنعت مبید

صنایع کارخانه ای نیز در این شهرستان رشد قابل ملاحظه ای دارد. به طوری که در حال حاضر 18 کارخانه تولید کاشی و سرامیک و حدود 34 شرکت فعال در صنایع جانبی این صنعت همچون تولید لعاب،گلوله‌های سرامیکی و ساخت ماشین الات و تجهیزات در شهرستان میبد متمرکز شده است.همچنین از هنرها و صنایع دستی خاص منطقه میبد می‌توان به نوعی زیلو که از نظر طرح و شکل، خاص منطقه‌است نام برد.

مردمان مبید

زبان مردمان مبید فارسی دری می‌باشد که دارای گویش‌های محلی مختلف می‌باشد میبد در 50 کیلومتری شمال غربی یزد و جمعیت آن بر اساس برآور آماری سال 1392 ، 91683 نفر می‌باشد.

اماکن گردشگری مبید

نارین قلعه
کاروانسرای شاه عباسی
برج کبوترخانه
مسجد جامع میبد
قلعه مهرجرد
یخچال میبد
موزه تخصصی سفال میبد
قلعه بارچین میبد
چاپارخانه میبد
مسجد جامع فیروزآباد
بازار سفال میبد

و…

نویسنده:امیرمحمدغفاری