تپه چغا گاوانه یک محوطه تاریخی یکی از قدیمی‌ترین جاذبه‌های گردشگری در شهرستان اسلام‌آباد غرب واقع در استان کرمانشاه است. این اثر تاریخی درگذشته احتمالاً شهری باستانی بوده است و درست در مرکز شهر، در شمال رودخانه برف آباد و در میان خانه‌های مسکونی قرار دارد. برخی از باستان‌شناسان تمدن چغاگاوانه را شبیه به تمدن ایلام می دانند. به علت وجود مجسمه‌های ایلامی مانند الهه کریشنا که در این محل کشف شد این ادعا را دارند.
قدمت و تاریخچه
دوطبقه کشف شده در این تپه از نظر زمانی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال تفاوت دارند. قدمت برخی از آثار کشفی در این تپه متعلق به هزاره دوم قبل از میلاد است. برخی از آثار تاریخی که در این تپه کشف شده است با آثار کشف شده از شوش شباهت بسیاری دارد. از جمله این آثار: تعدادی لوح گلی منقوش به خط میخی بابلی، مجسمه حیوانی شبیه به گرگ، مجسمه سفالی، پیکان مفرغی، آویز طلا، مهر استوانه‌ای با متنی به خط میخی بابلی که متعلق به هزاره دوم پیش از میلاد است.
معماری بنا
در ساخت ساختمان برای هر دوطبقه از خشت خام استفاده و تنها در صورت نیاز و بر حسب ضرورت برای کف اتاق‌ها و پلکان‌ها از آجر استفاده کرده‌اند. طبقه دوم ساختمان بر اساس اصول فنی از طبقه اول پیشرفته‌تر است.در معماری بنا دیوارهای آنها با روکشی از گچ است؛ اما در طبقه دوم به‌جای گچ از رنگ قرمز استفاده کردند. در مرکز هر طبقه اتاق بزرگی وجود دارد. ساختمان با ۴۵ درجه در جهت شمالی _جنوبی پی‌ریزی شد. این تپه حدود 25 متر ارتفاع و 10 هزار متر وسعت دارد.
حفاری‌ها و اکتشافات تپه چغاگاوانه
از جمله حفاری‌ها و اکتشافات در ایران: عکس هوایی تهیه شده از این منطقه به سال ۱۹۳۶ میلادی باز می‌گردد که توسط اریک اشمیت در طی بررسی غرب ایران تهیه شد. در سال ۱۳۴۶ دوره‌ای از مس و سنگ تا عصر آهن در این تپه شناسایی شد که هیئتی از مرکز باستان‌شناسی ایران طی گمانه‌زنی‌هایی به این موفقیت دست پیدا کردند. طبق اظهار باستان‌شناسان این مجموعه شامل ۵۹ لوح گلی نسبتاً سالم و ۲۸ قطعه شکسته است پ. این اکتشافات با خط میخی نوشته شد و مربوط به دوره بابل قدیم یعنی حدود ۳۸۰۰ سال پیش است.
نیکولاس کونارد که سنگ‌شناس است صدها دانه جو و گندم و عدس از این تپه را برای مطالعات بیشتر به دانشگاه توبینگن آلمان می‌فرستد كه در مطالعات بیشتر روی این دانه‌ها متوجه می‌شود این دانه‌ها متعلق به 12 هزار سال پیش هستند. گل نوشته‌های چغاگاوانه اسلام‌آباد غرب نیز در موزه ملی نگهداری می‌شود و به‌تازگی ترجمه و منتشر شد.
ثبت ملی
این تپه باستانی و ارزشمند در 19 تیر سال 1348 با شماره 838 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت ملی رسید. این تپه همانند تمدن‌های شوش و ایلام آموخته‌های بسیاری از گذشته‌های دور در ایران عزیزمان را برای ما یادآور می‌شود.
تپه چغاگاوانه کجاست؟
ایران، استان کرمانشاه، شهرستان اسلام‌آباد غرب
اماکن گردشگری اطراف
آرامگاه ابودجانه
سد شیان
سراب شرف‌آباد
آتشکده میل میله گه
روستای شالان
مقبره بابا یادگار
گلال سیاه
روستای ناو تنگ منصوری
آتشکده شیان
غار وزنه
امامزاده حسن
امامزاده قاضی الکیا
و….
نویسنده: امیرمحمد غفاری
نظر (0)