مسجد نصیرالملک شیراز معروف به مسجد صورتی ایران

معرفی مسجد نصیر الملک

این مسجد در دوره قاجاریه ساخته شده است. به طور دقیق تر باید گفت که مسجد نصیرالملک در یکی از بخش هایی قرار گرفته که قبلا به خاندان قوام متعلق بوده است. مسجد مورد نظر به مسجد صورتی هم معروف است و یکی از پرطرفدارترین جاهای دیدنی استان فارس در شیراز به شمار می‌رود و محبوبیت زیادی بین گردشگران داخلی و خارجی دارد.

زیباترین مسجد شیراز کجاست؟

مسجد نصیرالملک یکی از مساجد قدیمی شیراز است که در محله گود عربان و در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و در نزدیکی امامزاده شاه چراغ قرار گرفته است. مسجدی که شاید زیباترین مسجد شیراز باشد و تماشای آن با شیشه های رنگی، طاق های بلند و کاشیکاری های زیبایش، یکی از آرزوهای هر جهانگردی به حساب بیاید .

مسجد نصیر الملک از نظر کاشیکاری و مقرنس کاری از زیباترین مساجد ایران است.

از تاریخچه‌ این مسجد چه می‌دانید؟

نصیرالملک لقب میرزا حسن علی خان، حاکم فارس، بوده که در ۱۲۵۵ خورشیدی دستور ساخت مسجد را داد. او از خانواده سرشناس قوام شیرازی و پسر قوام‌الملک بود.

نصیرالملک همان‌طور که از اسمش می‌شود فهمید، از طبقه اشراف بود. مردم او را به‌عنوان حاکمی عادل می‌شناختند که بخش زیادی از املاکش را به خیریه اختصاص داد. جالب است بدانید نوادگان نصیرالملک هم درآمد امروز این مسجد را برای امور خیریه هزینه می‌کنند.

اگر کتیبه مسجد را بخوانید، نام حاج محمد حسن معمار و میرزا رضا کاشی گر کار را به‌عنوان معمار مسجد می‌بینید. ۱۱ سال طول کشید تا در ۱۲۶۶ کار ساخت و تزیین این بنا به‌پایان برسد، اما بدون شیشه‌های رنگی معروفش.

احتمالا استاد حاج میرزا که چند سال بعد شیشه‌ها را طراحی و اجرا کرد، می‌دانست چه کار ارزشمندی به‌جا گذاشته، ولی شاید تصورش را نمی‌کرد که سال‌ها بعد گردشگران از شهرها و کشورهای مختلف چطور جذب بازی رنگ و نور شیشه‌های رنگی مسجد نصیرالملک می‌شوند.

ورودی مسجد

بعد از عبور از در مسجد، وارد حیاط چهارگوشی می شوید که حوض بزرگ مستطیل شکلی که با گلدان های شمعدانی تزیین شده است، به چشم می خورد. تا اینجا خبری از رنگ و نور نیست اما آرامش عجیبی که در آن وجود دارد، را می توان در جای جای آن با تمام وجود حس کرد. برای دیدن طاق ها، نور و رنگ ها باید به شبستان مسجد رفت.

علاوه بر طاق های بلند، اندرونی خوش ساخت، کاشی کاری های بی نظیر و بازی نور یکی از عناصر اصلی این مسجد است که در گذر از شیشه های رنگی، فضای بسیار تاثیر گذار و بی مثالی را بوجود می آورد.

شبستان مسجد نصیرالملک شیراز

در مسجد نصیرالملک در شیراز که به مسجد صورتی هم معروف است، ۲ شبستان شرقی و غربی وجود دارد. شبستان غربی دارای ۷ درگاه چوبی با شیشه های رنگین و زیبا است که موقع تلالو نور از آن، این زیبایی صدها برابر می شود. شبستان غربی دارای ۱۲ ستون به نیت ۱۲ امام است و پوشش آجری زیبایی با جزییات فراوان دارد؛ در انتهای ستون ها، یک محراب زیبا به چشم می خورد.

منظره ی فوق العاده ای که بعد از عبور نور آفتاب از شیشه های رنگی به داخل شبستان و روی کف زمین و ستون ها می افتد، در هیچ تابلوی نقاشی ای نمی توانید ببینید.

شبستان شرقی که به شبستان زمستان معروف است، دارای ۷ ستون بوده و سقفی کاری کاری شده دارد. ایوان این شبستان دارای ۷ جرز آجری مزین شده به آیات قرآنی است و کاشی کاری هایی با نقش گل و بوته دارد.

طاق مروارید

مسجد دارای دو ایوان شمالی و جنوبی است که شبیه هم نیستند و ایوان شمالی زیباتر از ایوان جنوبی است. ایوان شمالی دارای سه نیم طاق در سه طرف است و از سمت چهارم به صحن راه دارد. طاق میانی طاقی بلند است، که به طاق مروارید معروف است. بر دیوارهای این طاق آیات قرآنی و احادیث نوشته شده است و در سمت چپ آن نیز تاریخ ۱۲۹۹ هجری قمری قید شده است. همچنین این ایوان دارای چهار غرفه است و سقف میانی آن با مقرنس‌کاری و کاسه‌سازی پنج کاسه مزین شده است. در لابلای آجرهای بدنه این طاق چوب‌هایی برای جلوگیری از لرزش زلزله کار گذاشته‌اند.

امامزاده زنجیری

امامزاده سید جلال الدین که از نوادگان امام سجاد است، به امامزاده زنجیری شهرت دارد. آرامگاه او در شمال شرقی مسجد نصیرالملک در حیاط کوچکی قرار گرفته. بنای امامزاده زنجیری را در دوران صفوی ساخته‌اند، اگرچه بعضی از تزیین‌های آن در دوره زندیه و قاجار انجام شده.

بهترین زمان برای بازدید از مسجد نصیر الملک

زمان مناسب برای بازدید از مسجد نصیرالملک از ساعت هشت صبح تا ده صبح است، زیرا در این زمان نور خورشید باعث می شود تا مسجد رنگ های زیبایی به خود بگیرد.

وضعیت موجود مسجد نصیرالملک شیراز

مرمت و نگهداری این بنای باشکوه با رعایت استانداردهای بین المللی از سال ها پیش آغاز شده. مسجد دارای دو دوره تعمیرات می باشد یک دوره مربوط به خودرو در 70 سال قبل که بجز تعمیره پوشش کف تعمیر دیگری نداشته تعمیر دوم از سال 1370 آغاز و تا سال 1385 ادامه داشته است .

امروز هم تعمیراتی در مسجد در حال انجام شدن است هزینهٔ آن از درآمد موقوفات مسجد به وسیلهٔ ادارهٔ کل اوقاف و امور خیریه فارس هم اکنون نیز توسط موقوفه نصیرالملک تحت نظاره ادارهٔ بقای متبرکه و امور دینی فرهنگی ادارهٔ کل تأمین می شود.

مرمت آثار تاریخی در بخش های گوناگون عبارتند:از مقاوم سازی پی ساختمان، ایجاد کانال دفع نم، مقاوم سازی و دوخت و دوز ترک ها، مقاوم سازی پوستهٔ اصلی ایوان شمالی، نوسازی های کانالهای دفع آب، تعمیرات کامل بدنه داخلی .

آدرس

مسجد نصیر الملک در محله گودعربان و خیابان لطفعلی خان زند واقع شده است.

نویسنده:فاطمه برزگر