درباره غار کتله خور

یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌ های گردشگری استان زنجان غاری آهکی ،طبقاتی و زیبا به نام کتله خور است. این غار که یکی از اعجاب‌آورترین غارهای جهان نیز محسوب می‌شود در شهرستان خدابنده قرار دارد. اگر اهل غارنوردی یا از دوستداران و علاقه‌مندان به دیدن غار هستید؛ پیشنهاد می‌‎دهیم در سفرتان به زنجان از این غار تماشایی دیدن کنید.

غار کتله خور در استان زنجان و در هفت کیلومتری شهر گرماب قرار گرفته است. اغلب این غار را به عنوان یک غار آهکی می‌شناسند زیرا بخش وسیعی از این غار از آهک تشکیل شده است. اما در نقاطی از غار می‌توان گل رس و خاک‌های حاوی اسید آهن را مشاهده نمود. این غار از جمله غارهای طبقاتی ایران به شمار می‌رود که تا کنون سه طبقه از آن شناسایی شده است.محققان معتقد هستند کل غار هفت طبقه است و چهار طبقه دیگر آن نیز به زودی کشف خواهد شد.

آشنایی با غار کتله خور:

حدود سال ۱۳۴۳ خورشیدی، به دلیل طولانی بودن دهلیز ورودی، کوتاه بودن سقف آن، مشکلات عبور و مرور و نبود جاذبه ها، غارسنگی بی ارزش جلوه شد. ولی در سال ۱۳۶۵ گروهی از غارنوردان زبده همدان بازديد مفصلی از غار انجام دادند و توانستند شکل گیری این غار را به زمان ژوراسیک ( یعنی بیش از ۱۲۰ ميليون سال پیش) مربوط دارند.

مقایسه با غار علیصدر:

غار کتله خور از نظر قدمت تقریبا همسن غار علیصدر همدان است، اما از دو جهت با هم اختلاف دارند. یکی این که غار علیصدر همدان غاری است کاملاً آبی، ولی غار کتله خور زنجان غاری است تقریبا خشک. دوم این که آهک های غار کتله خور نسبت به آهک های غار علیصدر بسیار خالص تر است که عاملی براي زیباتر شدن غار است. چراکه خالص بودن آهک ها باعث شفافیت آنها و در نتيجه عبور نور از قندیل ها ميشود .

استفاده کنونی:

در حال حاضر این غار به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسيم شده است.

1- بخش ورزشی: بخش ورزشی آن تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره نوردان قرار می گیرد، حدود ۴ کیلومتر است که اما هنوز انتهای آن کشف نشده است.

2- بخش تفریحی: بخش تفریحی غار هم که جهت بازديد عموم مورد استفاده قرار می گیرد. حدود ۲ کیلومتر مسیر مستقیم است که گفته ميشود این مسیر تنها یک سوم کل غار است.

3-بخش فرهنگی: بخش فرهنگی غار هم در بخش جنوبی آن قرار دارد قسمت اصلی آن دالانی است طبيعي که جهت برگزاری مراسم گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد.

چرا این غار کتله خور نام دارد؟

غار کتله‌خور زنجان از لحاظ کیفیت بلورها و قندیل‌ها، زیبایی و تعدد طبقات اولین غار آهکی جهان شناخته شده است. در این غار قندیل‌ها یا همان استلاکتیت‌ها، استلاکمیت‌ها و ستون‌های بسیاری در گذرگاه‌های اصلی قرار دارد و قندیل‌های مخروطی آویزان از سقف‌ها در اثر داشتن ناخالصی‌ها، رنگ‌های متنوع به خود گرفته‌اند. آن‌ها که ترکیبات به‌همراه نداشته یا کمتر دارند، به‌صورت بلورهای شیشه‌ای بسیار شفاف مشاهده می‌شوند. در غار کتله‌خور همچنین می‌توانید تجمع‌های زیبا و جالب‌توجه استالاگمیت‌هایی را ببینید که بسیار شبیه عروس و داماد هستند و به همین اسم نام‌گذاری شده‌اند.

وجود همین قندیل‌ها ویژگی منحصر به فردی به غار کتله خور بخشیده است؛ به‌گونه‌ای که از به هم پیوستن استالاکتیت‌ها و استالاگمیت‌های آهکی، ستون‌های آهکی عظیم شکل گرفته‌اند و باعث شده‌اند که این غار خود، نگهدارنده خود باشد؛ یعنی اینکه این ستون‌های عظیم نقش نگهدارنده‌هایی را بازی می‌کنند که مانع از فروریختن سقف غار می‌شود.

غار کتله خور کجاست؟

غار کتله خور در استان زنجان قرار دارد و یکی از جاهای دیدنی‌ خدابنده یا قیدار محسوب می‌شود. این غار در دل کوه‌های آهکی جنوب روستای گرماب و پنج کیلومتری شهر گرماب از توابع شهر خدابنده واقع شده است.

نویسنده:امیرمحمدغفاری