آب انبار وکیل شیراز از جالب ترین جاذبه های گردشگری

درگذشته برای تامین ذخیره آب مورد نیاز به ویژه در فصل های گرم سال از آب انبارها استفاده می کردند. به این منظور آب انبار ابتدا مخزن در فصول پر آبی به کمک جویبار های فصلی و یا آب باران پر می شده . سپس با ساکن ماندن آب، گل و لای آن نشست کرده و در آخر به شیوه نمک پاشی تصفیه می شده است. آب انبارهای کریمخانی شیراز(آب انبار وکیل) نیز به همین منظور ساخته شده اند.

 

آب انبارهای کریمخانی شامل 4 آب انبار به نام های حافظیه، وکیل، دیوانخانه و هفت تن هستند.

که در دوره زندیه به دستور کریمخان زند و به منظور تهیه آب آشامیدنی مردم در نقاط مختلف شهر تاسیس شده اند.

تاریخچه آب انبارهای کریمخانی

آب انبارهای کریمخانی در فاصله سال های 1178 الی 1173 هجری قمری ساخته شده اند و حدود 300 سال قدمت دارند. طرح و بنای آب انبارهای کریمخانی از معماری زیبای دوره صفویه بهره مند بوده . و از نظر ساختمانی بسیار محکم و زیبا هستند.

لازم به ذکر است که از اردیبهشت ماه سال 1331 که آب مصرفی مردم شیراز لوله کشی شد، استفاده از این آب انبارها نیز به مرور کاهش پیدا کرده و دهانه آن ها نیز پوشانده شد.

در نهایت آب انبارهای کریمخانی در آبان ماه سال 1355 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند.

و هر کدام از آن ها امروزه به یکی از جاذبه های گردشگری شیراز تبدیل شده اند.

وجه تسمیه

اولین پادشاه سلسله زندیه، کریم خان زند است که به وکیل الرعایا نیز معروف بوده است. به همین سبب نام وی بر بسیاری از آثار تاریخی ساخته شده در دوره حکومت او مانند بازار وکیل، حمام وکیل و مسجد وکیل گذاشته شده است. آب انبار وکیل شیراز نیز از جمله بنا های معاصر با دوره حکومت کریمخان زند است و به همین سبب به آب انبار وکیل شناخته شده است.

ویژگی های آب انبار وکیل

آب انبار وکیل در جنوب حمام وکیل شیراز قرار گرفته و دارای مخزن آب بسیار وسیعی است که امکان دستیابی به آب موجود در آن به وسیله یک پلکان سنگی فراهم شده است.

این آب انبار دارای بادگیرهای بلندی است که در قسمت فوقانی آن برای خنک کردن آب و تهویه فضای داخلی آب انبار تعبیه شده اند. لازم به ذکر است روی بادگیرهای آب انبار توسط هنر آجرکاری دوره زندیه زیبا سازی شده است. این بخش از آب انبار بسیار شبیه به تزئینات آجر‌کاری برج کریم‌خان می باشد.

کانال های آب رسانی آب انبار وکیل هریک دارای ارتفاعی در حدود 60 متر و ضخامت نیم متر هستند. و از جنس سنگ و ساروج ساخته شده اند.

موزه آب شیراز

پس از آن که آب مورد نیاز مردم از طریق آب های لوله کشی تامین شد و آب انبار وکیل کاربری خود را به عنوان یک منبع تامین آب از دست داد.

به صلاحدید سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس این بنا به موزه آب تبدیل شد. (تغییر کاربری این بنا حدود 70 میلیون هزینه دربر داشت).

در این گالری ماکت سازه های آبی متعلق به دوره های تاریخی مختلف از جمله سدهای استان فارس، حمام ها، آب انبارها و قنات های قدیمی نگهداری و در معرض نمایش قرار داده می شود.

همچنین روی دیوارهای موزه یا همان آب انبار وکیل نقاشی های بسیاری به سبک مدرن وجود دارد. و در برخی از آن ها تصاویری از مشاهیر بزرگ ایران به چشم می خورد.

علاوه بر نمایش ماکت و نقاشی ها در موزه آب شیراز، فیلم های مستند و اطلاعات تصویری بسیار نیز در این مجموعه برای استفاده بازدید کنندگان در نظر گرفته شده است. در این موزه برخی اوقات کارگاه های تخصصی متعددی با حضور چهره های برتر نقاشی برگزار می شود که همواره مورد استقبال هنرمندان و هنردوستان بوده است.

دسترسی به آب انبار وکیل

این آب انبار در میدان توپخانه شیراز واقع شده . برای دسترسی به آن باید خود را به ضلع جنوبی حمام وکیل برسانید، این بنا همچنین در ضلع شرقی ارگ کریمخان قرار گرفته است.

با توجه به نزدیکی این مکان به ایستگاه مترو وکیل الرعایا، برای دسترسی راحت‌تر و کمک به داشتن هوایی پاک‌تر، می‌توانید از وسایل حمل و نقل عمومی برای مراجعه به آن استفاده کنید.

آدرس بدین شرح است: شیراز، خیابان لطفعلی خان زند، ضلع غربی مسجد وکيل ، جنب بازار

 

زمان بازدید از آب انبار وکیل

بازدید از این مکان برای گردشگران همه روزه از ساعت 8 صبح الی 8 شب امکان پذیر می باشد. لازم به ذکر است که علاقمندان هنر نیز برای بازدید از موزه آب می توانند از ساعت 9 الی 14 و 16:30 الی 21 به این مکان مراجعه نمایند.

 

نویسنده:فاطمه برزگر

آب انبار وکیل